تصفیه آب و فاضلاب

بطورکلی روشهای تصفیه فاضلاب را می توان به سه دسته اصلی فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی تقسیم بندی نمود.

به ندرت اتفاق می افتد که یکی از روشهای گفته شده بتواند تمامی خواسته ها را از سیستم تصفیه برآورده سازد. بنابراین در اکثر موارد لازم است که ترکیبی از روشهای فوق استفاده شود. واحدهای تصفیه بر مبنای اصول کار یک یا ترکیبی از روش های به کار گرفته شده به منظور انجام عملیاتی خاص طراحی میگردند. بر اساس روش های استفاده شده، روش های تصفیه عموماً به دو دسته واحدهای عملیاتی و واحدهای فرآیندی تقسیم می گردند.

۱- روشهای فیزیکی

از جمله روش های معمول تصفیه فیزیکی فاضلاب می توان به سیستمهای آشغالگیری، دانه گیری، ته نشینی، شناورسازی، چربی گیری و فیلتراسیون اشاره نمود.

۲– تصفیه فاضلاب بهداشتی (روش های بیولوژیکی)

به آن دسته از روشهایی که درآنها از فرآیندهای بیولوژیکی برای تصفیه فاضلاب استفاده میشود، روش های بیولوژیکی می گویند. در این روشها میکروارگانیسم ها (بویژه باکتریها) نقش اصلی را در فرآیند تصفیه برعهده دارند چرا که آنها با استفاده ازمکانیسمهای درونی خود مواد آلی موجود در فاضلاب را جذب کرده و از آن برای تولید سلول جدید و کسب انرژی استفاده می کنند.
از آنجاکه سهم عمده ای از آلاینده های فاضلاب را مواد آلی تشکیل می دهند، استفاده از روشهای بیولوژیکی امروزه بطور گسترده ای برای تصفیه فاضلاب ها متداول شده است. روشهای بیولوژیکی قادرند با هزینه ای پایین، طیف گسترده ای از آلاینده ها را مورد تصفیه قرار دهند. در ذیل به بررسی برخی روشهای معمول در تصفیه بیولوژیکی فاضلاب می پردازیم.

پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی فرآب صنعت

۳- روش لجن فعال با هوادهی گسترده 

فرآیند تصفیه در این روش مطابق فرآیند لجن فعال است با این تفاوت که به منظور کاهش حجم لجن تولیدی و مشکلات ناشی از آن اصلاحاتی در روش تصفیه صورت گرفته است. این اصلاحات شامل افزایش زمان ماند هیدرولیکی و عمر لجن میباشد. این تغییرات سبب شده است که میزان لجن دفعی بطور قابل ملاحظه ای کاهش یابد. همچنین پایداری و مقاومت سیستم نسبت به نوسانات کیفی و کمی ورودی افزایش یافته است. انعطاف پذیری و پایداری این سیستم سبب شده است که امروزه در کشور ما بطور گسترده ای از این روش برای تصفیه انواع فاضلاب های بهداشتی و صنعتی استفاده شود.

ملاحظات:
۱- لجن دفعی این روش بسیار کمتر از لجن دفعی روش لجن فعال است.

   ۲- لجن دفعی کاملا تثبیت شده بوده و نیاز به هضم ندارد.

   ۳- این سیستم نسبت به تغییرات کیفیت فاضلاب و همچنین حجم فاضلاب ورودی روزانه مقاوم است.

   ۴- توصیه می گردد که برای تصفیه فاضلاب های بهداشتی از این روش استفاده گردد.

   ۵- چنانچه فاضلاب حاوی مواد سمی و شیمیایی با مقادیر بالا نباشد، این روش بطور موثری قابلیت کاربرد را برای تصفیه فاضلاب دارد.

   ۶- استفاده از این روش برای ظرفیتهای ۳۰۰-۱۰ مترمکعب در روز بصورت پکیج فلزی و برای ظرفیتهای بالاتر بصورت بتنی پیشنهاد می گردد.

   ۷- همانند روش لجن فعال به تجهیزات هوادهی نیاز دارد.

۴- فرآیند Integrated Fixed-film Activated Sludge) IFAS)

در فرایند IFAS از تلفیق رشد چسبیده و معلق میکروبی بصورت همزمان استفاده می گردد. سیستمهای IFAS مزایای گسترده تر ی را نسبت به فرایندهای متداول لجن فعال (سیستم های دارای رشد معلق ) دارا هستند. این سیستم ها علاوه بر مقاومت بالا در برابر شوک های بارگذاری آلی و هیدرولیکی انعطاف پذیری و قدرت تصفیه بیشتری را دارا می باشند. مزایای ذکر شده در فوق با تعبیه مدیاهای مناسب در درون حوضچه هوادهی لجن فعال حاصل می گردد. ( با قرار گرفتن مدیا در داخل حوضچه هوادهی لجن فعال، زیست توده بیشتری تشکیل می گردد). (بدون آنکه سبب افزایش بارگذاری جامدات به حوضچه ته نشینی بگردد). در این حالت بدون نیاز به افزایش بخش سازه ای و تنها با افزایش مدیا و تغییر میزان هوادهی میزان بارگذاری آلی و هیدرولیکی به واحدهای لجن فعال افزایش می یابد. در واقع در این سیستمها زیست توده متصل به مدیا مسب افزایش راندمان عملکرد تصفیه فاضلاب می گردد. از طرفی با افزایش زیست توده مقاومت فرایند در برابر شوکهای بارگذاری آلی و هیدرولیکی افزایش می یابد.

۵- روشهای شیمیایی

در روشهای شیمیایی فرآیند جداسازی یا تبدیل مواد آلاینده، به کمک افزودن موادشیمیایی و در نتیجه واکنشهای شیمیایی مواد صورت می گیرد. پیچیدگی در این فرآیندها به مراتب بیش از روشهای فیزیکی می باشد. همین پیچیدگی سبب دشواری نسبی در بهره برداری از روشهای شیمیایی می گردد. از این رو تا حدامکان سعی می شود که کمتر از روشهای شیمیایی در سیستم تصفیه استفاده شود. به علاوه هزینه خرید و نگهداری مواد شیمیایی مورد نیاز در برخی موارد مانع بزرگی در کاربرد فرآیندهای شیمیایی است. روشهای ترسیب شیمیایی (انعقاد و لخته سازی) و گندزدایی با کلر وترکیبات آن جزء مهمترین روشهای شیمیایی مورد استفاده در تصفیه فاضلاب محسوب می گردند.

خواهشمند است جهت کسب اطلاعات تکمیلی با کارشناسان فنی ما تماس بگیرید.

قبل از هرچیز ذکر این نکته ضروری است که تا کنون روشی برای تصفیه آب ابداع نشده است که قادر باشد فقط ناخالصی ها و ترکیبات مضر (نظیر نیترات،‌آرسنیک، فلزات سنگین و .... ) را از آب حذف کرده و عناصر سودمند را در آب باقی بگذارد. اما لازم است بدانیم که انسان بیشتر مواد معدنی مورد نیازش را از غذا ، سبزیجات و سایر منابع طبیعت تامین می کند. در واقع آب برای بدن انسان یک منبع اصلی تامین مواد معدنی محسوب نمی شود و با کاهش غلظت این مواد در آب ، بدن دچار فقر مواد معدنی نخواهد شد. بعنوان مثال تصور کنید که غلظت کلسیم در یک نمونه آب ، 40 PPM باشد( که معمولا آبی با این مقدار کلسیم به سختی یافت می شود). این بدین معناست که در هر لیتر از این آب 40 میلی گرم کلسیم موجود است. به دیگر سخن ، در هر لیوان از این آب حدود 10 میلی گرم کلسیم موجود است. این درحالی است که کلسیم موجود در یک لیوان شیر 290 میلی گرم ، یعنی حدود 29 برابر کلسیم موجود در یک لیوان آب است.

علاوه بر این لازم به ذکر است که املاح موجود در آب عموما از نوع املاح غیر آلی (inorganic minerals) هستند. این در حالی است که بدن انسان قابلیت جذب املاح غیر آلی را ندارد. ( اگر چنین بود، ما می توانستیم با مکیدن سنگها، تمام مواد معدنی مورد نیاز بدن را جذب کنیم!) درواقع مواد معدنی موجود در خاک،‌ توسط آب حل می شوند و گیاهان این مواد را جذب کرده و به مواد معدنی آلی (organic minerals) تبدیل می کنند. انسان نیز از طریق مصرف سبزیجات، میوه ها و یا گوشت حیوانات علف خوار، این مواد را جذب بدن می کند.

آب مصرفی انسان یا از طریق آب رودخانه ها ( که پشت سدها ذخیره می شوند) و یا ازطریق سفره های آب زیرزمینی ( که از طریق چشمه و چاه در دسترس قرار می گیرند) تامین می شود. در کشورهای گرم و خشک و کم باران نظیر ایران عمده آب مصرفی مردم از طریق چاهها تامین می شود.